Tweet
مَا خَلْقُكُمْ وَلَا بَعْثُكُمْ اِلَّا كَنَفْسٍ وَاحِدَةٍۜ اِنَّ اللّٰهَ سَم۪يعٌ بَص۪يرٌ
-
-
Mâ ḣalkukum velâ ba’śukum illâ kenefsin vâhide(tin)(k) inna(A)llâhe semî’un basîr(un)
-
"Sizin hepinizin yaratılması da yeniden diriltilmesi de sadece bir tek kişinin yaratılması ve diriltilmesi gibidir; Allah her şeyi işitir, her şeyi görür”
Sizin hepinizin yaratılması da yeniden diriltilmesi de sadece bir tek kişinin yaratılması ve diriltilmesi gibidir. Bazıları şöyle demiştir: Cenâb-ı Hak bunu bildirmiştir, çünkü Kureyş’ten bir grup Hz. Peygamber’e (s.a.) şöyle demişlerdi: Allah bizi aşamalar halinde yarattı; Nutfe (döllenmiş yumurta), sonra “alaka” sonra kemik ve et. Sonra da sen, bir anda yeni bir yaratılışla tekrar yeniden diriltileceğimizi iddia ediyorsun. Bunun üzerine Cenâb-ı Hak şöyle buyurmuştur: Ey bütün insanlar! Sizin hepinizin yaratılması da yeniden diriltilmesi de kudret açısından Allah için sadece bir tek kişinin yaratılması ve diriltilmesi gibidir. Allah her şeyi işitir. Yani “Biz yeniden diriltilmeyeceğiz” şeklindeki sözlerini. Her şeyi görür. Yani yaratma ve yeniden diriltme işini. Cenâb-ı Hakk’ın bu beyanı, onların tek bir kişinin yeniden diriltilmesini kabul ettikleri için buyurmuş olması da mümkündür. Çünkü onlara ölümden sonra diriliş hakkında önceki ümmetlerden haberler intikal etmişti ve bu haberler tevatür derecesine ulaşmıştı. Şu İlâhî beyan bu bağlamda zikredilebilir: “Sayıca binleri buldukları halde ölüm korkusuyla yurtlarından çıkanları görmedin mi? Bunun üzerine Allah onlara “ölün!” dedi. Sonra kendilerine hayat verdi”. Onların şu sözü de bu mânadadır; “‘Bize Allah’ı apaçık göster’ demişlerdi”. Yine şu İlâhî beyanlar da bunu ifade etmektedir: “Sonra ölümünüzün ardından sizi dirilttik ki şükredesiniz”; “Allah onu yüzyıl ölü olarak tuttu, sonra diriltti”. Dolayısıyla sanki bunların yeniden diriltilmesini kabul etmişlerdir, çünkü buna ilişkin haberler onlara tevatüren gelmiştir. Ama onlar başkalarının yeniden diriltilmesini inkâr etmişlerdir. Buna göre Cenâb-ı Hak şöyle buyurmuştur: Sizin hepinizin yaratılması da yeniden diriltilmesi de sadece bir tek kişinin yaratılması ve diriltilmesi gibidir. Zira bir kişi için gerçekleşen diriliş herkes için geçerlidir. Veya Cenâb-ı Hak bu beyanı şunun için bildirmiş olabilir: Yaratmaya dair sebepler farklılaşıp üç özellikten ötürü zorlaşır: Acizlik, bilgisizlik ve meşguliyet. Dolayısıyla Cenâb-ı Hak herhangi bir varlık tarafından aciz bırakılmaktan veya herhangi bir şeyin O’na gizli kalmasından yahut herhangi bir şeyin O’nu bir işi yapmaktan engellemesinden münezzeh olduğuna göre her şeyin yaratılması ve yeniden diriltilmesi Onun için tek bir kişinin yaratılması ve yeniden diriltilmesi gibi olur. Veya Cenâb-ı Hak bu beyanı şundan dolayı bildirmiş olabilir: Tek bir nesne ya da olay ve her nesne yahut olay, az ve çok, olan ve olacak olanlar, bunların hepsi “ol, ve oluverir” beyanı kapsamındadır. Bu emir, “kün” diye ifade edilir, “kâf” (ك) ve “nun” (ن) kullanılmaksızın “ol” diye tercüme edilir. Fakat “kün” diye belirtilmiştir, çünkü bu, Arap kelâmında en özlü ve bahsedilen mânanın ifade edilmesi için kullanılan en kısa sözdür. En doğrusunu Allah bilir.
Allah her şeyi işitir, her şeyi görür. Sanki daha önce ötekilerin bu konuda bir sözü bahis konusu olmuştur ki Cenâb-ı Hak “O, bunu işitir”, “O, bunu görür ve bilir” buyurmuştur. Veya insanların durumlarını ve işlerini görür.Yorum
Yorum