Lokman Sûresi, 23. Ayet

[Kur’ân-ı Kerîm]

وَمَنْ كَفَرَ فَلَا يَحْزُنْكَ كُفْرُهُۜ اِلَيْنَا مَرْجِعُهُمْ فَنُنَبِّئُهُمْ بِمَا عَمِلُواۜ اِنَّ اللّٰهَ عَل۪يمٌ بِذَاتِ الصُّدُورِ

[Türkçe Transkript]

Vemen kefera felâ yahzunke kufruh(u)(c) ileynâ merci’uhum fenunebbi-uhum bimâ ‘amilû(c) inna(A)llâhe ‘alîmun biżâti-ssudûr(i)

[Mâtürîdî]

''Kim de inkâr ederse artık onun inkârı seni üzmesin; çünkü onların dönüp gelecekleri yer yalnız bizim huzurumuzdur; yaptıklarının sonucunu kendilerine bildireceğiz; Allah kalplerin derinliklerindekini dahi çok iyi bilmektedir."

---

Kim de inkâr ederse artık onun inkârı seni üzmesin. Bu beyan farklı yorumlara açıktır. Bunlardan biri şudur: Artık onun inkârı seni üzmesin. Helâk olacağın bir üzüntü. Tıpkı şu İlâhî beyanda belirtildiği gibi: “O halde onlar için üzülerek kendini helâk etme”. Bu, Hz. Peygamber’e yönelik bir kolaylık ve işin hafifletilmesidir. Yoksa onlara karşı acıma ve onlara üzülmenin terkedilmesi mânasında değildir. Çünkü Resûlullah, onların inkârları sebebiyle üzüntüsünden ve acımasından neredeyse kendini helâk edecekti. Dolayısıyla bu beyan, ona yönelik işin hafifletilmesi ve bir teselli mânasındadır. İkincisi şudur: Artık onun inkârı seni üzmesin. Yani onun seni yalanlaması seni üzmesin. Cenâb-ı Hak onun inkârını bildirmiştir, çünkü Hz. Peygamber’i yalanlamakla kâfir olmaktadır ve bu durum onun inkârına sebep olmaktadır. Tıpkı şu İlâhî beyanda olduğu gibi: “Küfürde yarışanlar seni üzmesin”.

Resûlullah (s.a.), Allah katından bildirdiği ve beyan ettiği vahiylerde onların kendisini yalanlamalarına üzülmekte ve bunu oldukça önemsemekteydi. Dolayısıyla Cenâb-ı Hak meâlen şöyle buyurmaktadır: Onların seni yalanlamaları seni üzmesin. Zira onlar bize dönecekler, böylelikle biz de yalanlamalarının karşılığını onlara vereceğiz. Üçüncüsü şudur: Artık onun inkârı seni üzmesin. Zira bu inkârın zararı kendilerinedir, sana değildir. Tıpkı şu İlâhî beyanlarda belirtildiği gibi: “Onların hesabından sana bir şey yok, senin hesabından da onlara bir şey yoktur”; “Herkesin yüklendiği sorumluluğu ancak kendinedir, hiç kimse başkasının günah yükünü yüklenmez”. Buna benzer durum bildirilmektedir. Cenâb-ı Hak resulüne inkâr edenin inkârına üzülmemesini bildiriyor. Zira bunun zararı söz konusu kişiye ilişmekte kendisine herhangi bir zarar dokunmamaktadır. En doğrusunu Allah bilir.

Çünkü onların dönüp gelecekleri yer yalnız bizim huzurumuzdur; yaptıklarının sonucunu kendilerine bildireceğiz. Bu bir tehdittir. Yani onların dönüp gelecekleri yer bizim huzurumuzdur ve onlara gâfil oldukları ve bu dünyada tercih ettikleri şeyleri bildireceğiz. Böylelikle onlar yapmış oldukları şeyleri hatırlayıp belleyeceklerdir. Bu beyan şu mânaya da gelebilir: Yaptıklarının sonucunu kendilerine bildireceğiz. Yani yaptıklarının karşılığını onlara vereceğiz. Allah kalplerin derinliklerindekini dahi çok iyi bilmektedir. Yani onların yaptıklarını ve bu davranışlarının karşılığını iyi bilmektedir. En doğrusunu Allah bilir.