Kasas Sûresi, 86. Ayet

[Kur’ân-ı Kerîm]

وَمَا كُنْتَ تَرْجُٓوا اَنْ يُلْقٰٓى اِلَيْكَ الْكِتَابُ اِلَّا رَحْمَةً مِنْ رَبِّكَ فَلَا تَكُونَنَّ ظَه۪يراً لِلْكَافِر۪ينَۘ

[Türkçe Transkript]

Vemâ kunte tercû en yulkâ ileyke-lkitâbu illâ rahmeten min rabbik(e)(s) felâ tekûnenne zahîran lilkâfirîn(e)

[Mâtürîdî]

86. “Bu kitabın sana vahyolunacağını ummazdın; ama o, Rabb'inden bir rahmet olarak geldi. Öyleyse asla inkarcılara destek verme!”

87. "Allah’ın âyetleri sana indirildikten sonra artık onlar seni bunların gereğini yapmaktan alıkoymasınlar. İnsanları Rabb'ine çağır ve sakın müşriklerden olma!”

88. “Allah ile birlikte başka bir tanrıya yalvarma! O'ndan başka tanrı yoktur. O’nun kendinden başka her şey yok olacaktır. Hüküm yalnızca O’nundur ve siz ancak O'na döndürüleceksiniz.”

---

Bu kitabın sana vahyolunacağını ummazdın; ama o, Rabb’inden bir rahmet olarak geldi. Bu beyan iki şekilde yorumlanabilir. Bunlardan biri şudur: Sen ummazdın. Sen itaatkar olsan da. Yani boyun eğen olsan da. Bu kitabın sana vahyolunacağını. Sana indirileceğini ve peygamber olacağını. Yani sen bunu ummazdın, fakat Allah lütfü ve rahmetiyle seni resul ve nebi yaptı.

İkinci yorum şudur: Sen risaletin sana gelmesi şöyle dursun bunun kavminde ve kabilende olmasını da ummazdın. Çünkü onlar îsrâiloğulları’ndan ve Ehl-i Kitaptan değillerdi. Risâlet ise daha önce sadece İsrâiloğulları’na hastı. Bununla birlikte Cenâb-ı Hak rahmeti ve lütfuyla risâleti Araplar’a ve sana tahsis etti. En doğrusunu Allah bilir.

Öyleyse asla inkarcılara destek verme! Bu beyan farklı yorumlara açıktır. Bunlardan biri bunun yasaklamak mânasında olmasıdır. Yani destek olma! Allah’ın koruması mânasındaki ismet sıfatından dolayı böyle bir destek verme söz konusu olmasa da. Çünkü ismet, emir ve nehyi engellememektedir. Bilakis ismet sıfatının yararı emir ve nehiy sırasında ortaya çıkmaktadır.

İkincisi, İlâhî beyanın ismet konusunda ona güven ve onlara destek olmak noktasında ümitsizlik mânasına gelmiş olmasıdır. Sanki o, herhangi bir vakitte ötekilere destek olabileceğinden korkmuş, bunun üzerine Cenâb-ı Hak ona bu hususta güven vermiştir. Dolayısıyla Cenâb-ı Hak şöyle buyurmuştur: Korkma! Sen onlara destek olmazsın. Bu, şu İlâhî beyanlarda bildirilen husustur: “Onlardan dolayı üzülme”, “O halde onlar için üzülerek kendini helâk etme”. Burada onların imanı terketmeleri nedeniyle üzülmemesi bildirilmektedir. Önceki durum da böyledir.

Üçüncüsü, hitap her ne kadar zahirde ona yönelik olsa da bundan maksat başkasıdır. Başka âyetlerde belirttiğimiz gibi Cenâb-ı Hak resulüne hitap etmiş, fakat bundan başka bir mânayı kastetmiştir. Aynı şekilde Allah’ın âyetleri sana indirildikten sonra artık onlar seni bunların gereğini yapmaktan alıkoymasınlar. İnsanları Rabb’ine çağır ve sakın müşriklerden olma! mealindeki âyet de böyledir. Bu âyette de öncekinde belirtmiş olduğumuz farklı yorumlar geçerlidir.

Aynı şekilde bu durum , Allah ile birlikte başka bir tanrıya yalvarma! Ondan başka tanrı yoktur meâlindeki İlâhî beyanda da mevcuttur.

O’nun kendinden başka her şey yok olacaktır. Bazıları şöyle demiştir: Her şey. Allah’ın dışında yararı ve şefaati umulan her şey geçersizdir. Ancak Allah’ın rızası gözetilen ve bunun için yapılan eylemler böyle değildir. Bazıları şöyle demiştir: Her şey yok olacaktır ve zeval bulacaktır. O nun kendinden başka. Zira O diridir, ölmez; ebedîdir, yok olmaz. Bazıları şöyle demiştir: Yönelinen ve yapılan her iş gerçekleştirilen her amel yok olacaktır. Ancak Allah’ın yönelmeyi ve yapmayı emrettiği her iş ve fiil yok olmayacaktır. Bu, ilk yoruma yakındır. En doğrusunu Allah bilir.