Kasas Sûresi, 75. Ayet

[Kur’ân-ı Kerîm]

وَنَزَعْنَا مِنْ كُلِّ اُمَّةٍ شَه۪يداً فَقُلْنَا هَاتُوا بُرْهَانَكُمْ فَعَلِمُٓوا اَنَّ الْحَقَّ لِلّٰهِ وَضَلَّ عَنْهُمْ مَا كَانُوا يَفْتَرُونَ۟

[Türkçe Transkript]

Veneza’nâ min kulli ummetin şehîden fekulnâ hâtû burhânekum fe’alimû enne-lhakka li(A)llâhi vedalle ‘anhum mâ kânû yefterûn(e)

[Mâtürîdî]

"Her ümmetten bir şahit çıkarıp, 'kesin delilinizi getirin!' diyeceğiz. O zaman anlarlar ki hakikat Allah'a mahsustur ve uydurageldikleri şeyler (putlar) kendilerini bırakıp gitmişlerdir."

---

Her ümmetten bir şahit çıkarıp. Denildi ki: Her ümmetin şahidi peygamberidir. Tıpkı şu ilâhî beyanlarda belirtildiği gibi: "Her bir ümmetten bir şahit getirdiğimiz ve seni de onlara şahit tuttuğumuz zaman halleri nice olacak!", "Bir gün gelecek, her ümmetten bir tanık çıkaracağız ve artık inkâr etmiş olanların, ne (olmadık) mazeretler ileri sürmelerine izin verilecek ne de onlardan Allah'ın hoşnutluğunu kazanma yönünde çaba göstermeleri istenecektir". Bunlar şahit olarak nitelenmiştir, çünkü onların yaptıklarına şahitlik etmişler ve -en doğrusunu Allah bilir ya- onların inkâr etmeleri ve inanmalarına, kabul etmeleri ve reddetmelerine tanıklık etmişlerdir. Kesin delilinizi getirin! diyeceğiz. Yani bunların inkârcılarına, putları ilâh olarak nitelemenize veya bunların ibadete lâyık olduklarına yahut bunların Allah katında şefaatçi olduklarına ilişkin kesin delilinizi getirin! diyeceğiz. Cenâb-ı Hak şöyle buyurmaktadır. İddia ettiğiniz üzere kesin delilinizi getirin!

O zaman anlarlar ki hakikat Allah'a mahsustur. Bu beyan da aynı şekilde farklı yorumlara açıktır. Bunlardan biri şudur: Onlar ulûhiyet ve rubûbiyetin Allah'a mahsus olduğunu anlarlar. Bir diğeri, şudur: Onlar şefaatin Allah katında şefaatçi olmaları için taptıkları putlara değil, Allah'a mahsus olduğunu anlarlar. Tıpkı şu ilâhî beyanda olduğu gibi: "De ki: Şefaat etme yetkisi bütünüyle Allah'a aittir". Diğer bir muhtemel yorum da şudur: Onların yükümlü olduğu hakikatin, Allah'a kulluk etmek olmasıdır. Bir başka yorum şudur: Peygamberler getirmiş oldukları hakikati, Allah katından getirmişlerdir. Uydurageldikleri tanrıları (putlar) kendilerini bırakıp gitmişlerdir. Yani bu putlara tapmada ummuş oldukları şefaat ve yakınlık onları bırakıp gitmiştir.