Tweet
كَذَّبَ اَصْحَابُ لْـَٔيْكَةِ الْمُرْسَل۪ينَۚ
-
-
Keżżebe ashâbu-l-eyketi-lmurselîn(e)
-
176. “Eyke halkı da peygamberleri yalancılıkla suçladı.”
177. “Şuayb onlara şöyle demişti: ‘Allah’a karşı gelmekten sakınmaz mısınız?’”
Şuayb ve Eyke Halkı
Eyke halkı da peygamberleri yalancılıkla suçladı. “el-Eyke” (الْأَيْكَةِ) hakkında bazıları sözü edilen kavmin kendisine nispetle anıldığı bir ağaçtır, demişlerdir. Bazıları da “Eyke” “Gayda”(الغَيْضَةُ), yani sık ağaçlık yer anlamındadır demişlerdir.
Şuayb onlara şöyle demişti: “Allah’a karşı gelmekten sakınmaz mısınız?” Bazı müfessirler şöyle dedi: Burada Allah Şuayb hakkında “kardeşleri” demedi. Çünkü Şuayb onların, yani Eyke halkının soyundan değildi. O yüzden Allah Teâlâ “Kardeşleri Şuayb onlara şöyle demişti” buyurmadı. Hûd sûresinde ise “Medyen’e de kardeşleri Şuayb’ı gönderdik” dedi. Çünkü Şuayb Medyen halkındandı. Müfessirler şöyle diyor: Şuayb, Medyen halkına gönderilmişti ve o onlardandı. Ayrıca Eyke halkına da gönderilmişti ve o onlardan değildi. O yüzden orada “kardeşleri” derken burada öyle demedi. Ancak “kardeşleri” demediği yerde onun onların nesebinden ve soyundan olmadığını gösteren bir husus yoktur. Çünkü Âdem’in bütün çocukları kardeştirler. Bütün insanlar onun oğullarıdır. Buna göre onun bütün evlatları birbirlerinin kardeşleri ve bacılarıdır.
Sonra biz Medyen’in Eyke, Eyke’nin de Medyen olup olmadığını da bilemiyoruz. Acaba Şuayb, bunlar ayrı ayrıdır da her ikisine de mi gönderilmiştir? Yoksa ikisi aynıdır da (onun kavmi) bir defasında Medyen’e diğerinde Eyke’ye mi nispet edilmiştir? En doğrusunu elbette Allah bilir. İbn Kuteybe şöyle dedi: Eyke Gayda yani sık ağaçlık yer demektir. Çoğulu “Eyk”tir.
Ebû Avsece şöyle dedi: Eyke ağaç demektir. Eyk (الأَيْكُ), Eyke’nin çoğuludur. Yoksa elifsiz Leyke (لَيْكَة) midir? Onu da bilmiyorum. Ebû Ubeyde de aynı sözleri söylemiştir. Ebû Zeyd şöyle dedi: Ashâbu Leyke, badiyede yaşayanlar demektir. En doğrusunu Allah bilir.Yorum
Yorum